"Price Action"ning eng mashhur narx modellaridan biri "bosh va yelka" figurasi hisoblanadi. G‘ayrioddiy nom ko‘plab boshlang‘ich treyderlarda ushbu modelni va uning tuzilishini o‘rganishga qiziqish uyg‘otadi.
Nega "bosh va yelkalar"? Javob oddiy: figuraning chap yelka, bosh va o‘ng yelkaga o‘xshash uchta lokal cho‘qqisi bor. Asosiy xususiyat – o‘ng yelka klassik tuzilishda chap yelkadan biroz balandroq bo‘lishi kerak. Biroq, bu har doim ham sodir bo‘lavermaydi, yelkalar simmetrik bo‘lishi mumkin. Bitimga kirish nuqtasi aniqlanadigan asosiy chiziq "bo‘yin chizig‘i" hisoblanadi.
Ushbu maqolada siz aksiyalar grafigidagi "bosh va yelkalar" figurasi nimani anglatishini, Foreksda "bosh va yelkalar" nima ekanligini va u qanday signallar berishi haqida bilib olasiz.
Maqolada quyidagi mavzular yoritilgan:
- Asosiy faktlar
- "Bosh va Yelkalar" patterni nima?
- Grafikda bosh va yelka figurasini qanday aniqlash mumkin
- Bosh va Yelkalar patterni signallari: Figura bizga nima haqida gapiradi?
- Teskari (to’ntarilgan) “bosh va yelkalar”
- “Bosh va Yelkalar” figurasi bo’yicha qanday savdo qilish mumkin
- ”Bosh va yelkalar” patterni bo’yicha savdo qilish strategiyalari
- Figuradan tashqarida bozorda nimalar sodir bo‘lmoqda
- Figuradan foydalanishning yashirin tomonlari
- Xulosa
- Bosh va yelkalar patterni bo’yicha FAQ
Asosiy faktlar
Asosiy tezis | Xulosalar va asosiy fikrlar |
Ta’rif | Bosh va Yelka patterni odamning chap yelkasi, boshi va o‘ng yelkasini eslatuvchi uchta lokal cho‘qqidan iborat. |
Pattern nimani ko‘rsatadi? | Bosh va Yelkalar patterni o‘suvchi trend zaiflashayotganini va narx qarama-qarshi yo‘nalishda harakatlanishni boshlashi mumkinligini ko‘rsatadi. |
To'ntarilgan Bosh va Yelkalar figurasi | Bozorda buqasimon trend haqida signal beruvchi "To'ntarilgan Bosh va Yelkalar" kabi pattern turi mavjud. |
Pattern bo'yicha qanday savdo qilinadi | "Bosh va yelkalar" patterni asosida savdo qilishda asosiy e'tiborni, bo'yin chizig'i va ushbu chiziqning kirish nuqtalarini aniqlashda o'ynaydigan roliga qaratish lozim. |
Savdo strategiyasi | Bosh va Yelkalar patternini yanada samaraliroq savdo qarorlarini qabul qilish uchun yapon shamlari hamda MACD, RSI va Stochastic kabi indikatorlar bilan birgalikda qo‘llash mumkin. |
Afzalliklari | Pattern bozor psixologiyasini aks ettiradi, turli bozorlarda uchraydi va narxlarning mumkin bo‘lgan harakatlarini prognoz qilish imkonini beradi. |
Yashirin xavf-xatarlar | Pattern bozor psixologiyasini aks ettiradi, turli bozorlarda uchraydi va narxlarning mumkin bo‘lgan harakatlarini prognoz qilish imkonini beradi. |
"Bosh va Yelkalar" patterni nima?
"Bosh va yelkalar" bozor modeli – bu klassik narx modeli bo‘lib, u treydingdagi teskari modellarga kiradi. "Bosh va yelka" patternining ahamiyati shundaki, u treyderlarni yuksaluvchi trendning zaiflashuvi va tez orada o‘zgarishi haqida ogohlantiradi.
Bosh va yelkalar "uch cho‘qqi" patternining o‘zgartirilgan ko‘rinishidir. Bu figuralar o‘rtasidagi farq shundaki, "uch cho‘qqi"da ketma-ket uchta lokal yoki yangi cho‘qqilar shakllanadi, so‘ngra aktivning narxi keskin pasaya boshlaydi. "Bosh va yelkalar" modelida ham uchta mahalliy cho‘qqi mavjud, faqat ularning eng baland cho‘qqisi markazda joylashgan.
Grafikda bosh va yelka figurasini qanday aniqlash mumkin
"Bosh va yelkalar" modeli nafaqat Foreks narx grafiklarida, balki kriptovalyuta, xom ashyo va qimmatli qog‘ozlar bozorlarida ham shakllanishi mumkin. Bu figurani kichik taym-freymlarda ham, katta taym-freymlarda ham topish mumkin. Farq shundaki, katta taymfreymlarda pattern bo’yicha muvaffaqiyatli savdoni amalga oshirish ehtimoli yuqoriroq – bozor shovqini darajasi pastroq.
Bosh va yelkalar figurasi tavsifi
"Bosh va yelka" modelini shakllanishiga ko‘proq vaqt ketadi, bunga uning hajmi sabab bo’ladi.
"Bosh va yelka" modeli narxning uchta maksimumini ifodalovchi uch cho‘qqiga ega. Bunda markaziy cho‘qqi figuraning yelkalari deb ataladigan yon tomonlardagi maksimumlardan balandroq bo‘lishi lozim. Yelkalar taxminan bir xil darajada joylashgan bo‘lsa-da, ular orasidagi masofa farqlanishi mumkin.
Bu figuraning yana bir qiziqarli nomi "uch Budda"dir. Bu mantiqan to‘g‘ri: Buddaviylik ibodatxonalarida an’anaga ko‘ra, Buddaning katta haykali o‘rtada, ikkala tomonda esa ikkita kichikroq haykal qo‘yiladi. E’tiborli tomoni shundaki, G‘arb texnik tahlilida "uch Budda" patternii "bosh va yelkalar" figurasi paydo bo‘lishidan ancha oldin qo‘llanila boshlangan. Bu esa bozor ishtirokchilarining psixologiyasida milliy belgi bo‘yicha farq yo‘qligini ko‘rsatadi.
Bosh va Yelkalar patterni signallari: Figura bizga nima haqida gapiradi?
Ayiqning "boshi va yelkalari" ishtirokchilarni ogohlantiradi: narx chegaraga yetdi va pastga qarab harakat qilmoqchi. Buqaning "boshi va elkalari" minimumga erishilganidan darak beradi. Bu patternning muhim vazifasi narxlar grafigida narxlarning o‘zgarishini aniqlash va bozorga kirishning optimal nuqtasini topishdir.
Shakllanish jarayoni
Narx patterni aktivning yuksaluvchi trendi va konsolidatsiyasidan keyin shakllana boshlaydi. Biroq, "bosh va yelkalar" modeli pasayuvchi trendda ham tendensiyani davom ettiruvchi pattern sifatida shakllanishi mumkin. Birinchi cho‘qqi – chap yelka hosil bo‘lgandan so‘ng, narx qo‘llab-quvvatlash darajasiga tushadi va qayta ko‘tariladi. Birinchi sakrashda "buqalar" faollashib, kotirovkalarni birinchi maksimumdan yuqoriga yo‘naltiradi va shu bilan patternning "bosh" qismi shakllanadi.
Yuqoriga shiddat bilan harakatlanganidan so‘ng xaridorlarning kuchi tugab, odatda narx qo‘llab-quvvatlash darajasiga yetib korreksiya sodir bo'ladi. Bu paytda savdo hajmlari pasayishi kuzatilib, o‘ng yelka shakllanadi. Uning cho‘qqisida "buqalar" butunlay taslim bo‘ladi va narx qo‘llab-quvvatlash darajasiga qarab pasayib boradi va uni buzib o‘tadi.
Keyinchalik, narx kesib o'tilgan darajada sinalishi mumkin, biroq so‘ngra pasayish tendensiyasi kuchayib, u pasayishda davom etadi.
“Bosh va Yelkalar” buqa patterni
"Bosh va yelkalar" modelining long holatidagi ko‘rinishi, "to‘ntarilgan bosh va yelkalar" deb nomlanadi.
Buqa patterni pasayuvchi trenddan so‘ng aktivning o‘sishini hisobga olgan holda shakllanadi. Sotib olish uchun pozitsiya ochish huddi ayiq patternidagi kabi: bo‘yin chizig‘ining yorib o‘tilishi va uning sinalishini kutish muhim. Shundan so‘ng "bosh va yelkalar" buqa patterni, long haqida signal beradi.
”Bosh va yelkalar” ayiq patterni
"Bosh va yelka" ayiq modeli trend diapazonining yuqori qismida shakllanadi va xaridorlar ma’lum bir qarshilik darajasidan yuqoriga ko‘tarila olmasligini bildiradi.
Ikkinchi yelka cho‘qqisi shakllangandan so‘ng, narx pastga qayriladi va bo‘yin darajasiga yetganda uni yorib o‘tadi. Shu paytda aktivni sotish bo‘yicha bitim ochish lozim. Ko‘p hollarda, bitimdan chiqish uchun maqsadli belgi "bosh" balandligi asosida, ya’ni bo‘yindan boshning cho‘qqisigacha, ammo eng yaqin qo‘llab-quvvatlash darajalarini hisobga olgan holda aniqlanadi.
Biroq, shunday vaziyatlar ham bo‘ladiki, narx keskin tushib, qo‘llab-quvvatlash darajalarini ketma-ket yorib o‘tadi.
Teskari (to’ntarilgan) “bosh va yelkalar”
Texnik tahlilda to‘ntarilgan "bosh va yelkalar" figurasi "bosh va yelkalar" modelining tamomila aksidir. U buqalar trendidan oldin paydo bo‘lib, savdo ishtirokchilarini sotuvchilarning kuchi susayayotgani haqida ogohlantiradi. Grafikda "to‘ntarilgan bosh va yelkalar" modelini long ko‘rinishida aniqlash qiyin emas: u "bosh va yelkalar" shakliga o‘xshaydi, faqat to‘ntarilgan ko‘rinishda. Agar treydingdagi "bosh va yelkalar" uchta cho’qqini eslatsa, uning teskari modeli uchta chuqur tublikni eslatadi.
Ushbu buqa modeli bo‘yicha ham savdo qilish strategiyasi bir xil: uzun pozitsiyalar bo‘yin, ya’ni qarshilik darajasining impulsli buzilishidan keyin ochiladi.
"Teskari bosh va yelkalar" modelining misolini quyidagi UKBRENT narx grafigida ko‘rishingiz mumkin.
“Bosh va Yelkalar” figurasi bo’yicha qanday savdo qilish mumkin
Ushbu bo‘limda "bosh va yelkalar" figurasi bo‘yicha savdoni batafsil tahlil qilamiz.
Misol sifatida BTC/USD juftligining kunlik grafikini ko‘rib chiqamiz.
Bo’yin chizig’i
Grafikda ushbu patternni topishning asosiy omili bo‘yin chizig‘ini to‘g‘ri aniqlashdir, ushbu darajadan bozorga kirishning optimal nuqtalarini topish mumkin. Quyidagi grafikdan ko‘rinib turibdiki, "bosh va yelkalar" figurasining shakllanishidan avval "qulayotgan pona" patterni mavjud bo‘lgan. U treyderlarni uzoq muddatli pasayish trendidan so‘ng tez orada narxning yuqoriga o‘zgarishi haqida ogohlantiradi. Qulayotgan pona" va boshqa narx patternlari haqida batafsil ma’lumotni "Yangi boshlaganlar uchun deytreydingda qo‘llaniladigan TOP-10 pattern" nomli maqoladan bilib olishingiz mumkin.
Skrinshotdan ko‘rish mumkinki, birinchi cho‘qqi hosil bo‘lganidan so‘ng narx ma’lum bir darajagacha pasaygan, so‘ngra yana yuqoriga ko‘tarilgan va baland ikkinchi cho‘qqini hosil qilgan. Keyin narx yana pastga tushgan va bo‘yin chizig‘iga yetganda yana yuqoriga sakrab chiqqan – o‘ng yelka, ya’ni uchinchi cho‘qqi shakllangan. Keyin kotirovkalar baribir qo‘llab-quvvatlashning asosiy darajasini ("bo‘ynini") yorib o‘tdi va yana pastga yo‘naldi.
Shu nuqtada qisqa pozitsiyani ochish kerak – "buqalar" o‘z pozitsiyalarini saqlab qololmadi va "ayiqlar" bozorni batamom egallab oldi.
Stoplarni o’rnatish
"Bosh va yelkalar" figurasi bilan savdo qilishda stop-loss buyrug‘i risk-menejment va pul-menejment qoidalariga muvofiq bo‘yin chizig‘idan yuqorida joylashtiriladi. Bunda masofa vaqt oralig‘i va moliyaviy vositaga bog‘liq bo‘ladi. Masalan, Foreksning kunlik grafigida kirish nuqtasidan 400-500 bazis punktgacha bo‘lgan oraliq stop-lossning maqbul darajasi hisoblanadi. Fond bozorida esa ehtiyotkor strategiya qo‘llanilganda, stop-loss o‘ng yelkadan yuqoriroqqa qo‘yilishi mumkin.
Foydani qayd etish
Foyda "bosh" balandligi masofasida yoki eng yaqin qo‘llab-quvvatlash darajasida belgilanadi.
Bizning holatimizda narxlar grafigidagi "bosh va yelkalar" savdo patternining tarkibiga "ayiq bayrog‘i" modeli ham kiritilgan. Foyda olish darajasini aniqlash qiyin bo‘lmadi – "ayiqsimon bayroq" modeli bo‘yicha mo‘ljal eng yaqin qo‘llab-quvvatlash darajasiga to‘g‘ri keldi.
"Bayroq"dan chiqishdan so‘ng harakat bayroq ustuni balandligiga teng bo‘lishi lozim.
”Bosh va yelkalar” patterni bo’yicha savdo qilish strategiyalari
"Bosh va yelkalar" formatsiyasining texnik tahlili sham va indikator tahlili bilan birgalikda ham qo‘llanilishi mumkin.
Ushbu figurani tasdiqlash va optimal kirish nuqtalarini topish uchun shamli patternlar yoki MACD, RSI, Stochastic texnik indikatorlaridan foydalanish mumkin.
Stoxastik indikatorlar qayta sotib olish va qayta sotish darajasini aniqlash, shuningdek, "buqa" va "ayiq" divergensiyalarini topish maqsadida qo‘llaniladi, bu esa narxning qayrilish nuqtalarini va instrument bo‘yicha korreksiyani aniqlash imkonini beradi.
Misol uchun, xuddi shu kunlik BTC/USD grafikini ko‘rib chiqamiz.
Skrinshot tasvirida texnik indikator ayiq divergensiyasini, aniqrog‘i, aktiv narxi qayrila boshlagan darajani aniqlaganini ko‘rish mumkin. Bundan tashqari, "bosh va yelkalar" patternida shamning qaytariluvchi modellari mavjud. Savdodagi shamli tahlil haqida batafsilroq ma’lumotni "Shamli grafikni qanday talqin qilinadi" maqolasidan bilib olishingiz mumkin.
Narxning o'zgarishini yana bir bor tasdiqlash uchun "ayiqlar yutib yuborishi", "osilgan odam" va "qulayotgan yulduz" kabi uchta teskari sham modellari xizmat qildi.
O'ng qo'lning yuqori qismini chizgandan so'ng, grafada yana "osilgan" va "ayiqlarning yutib yuborishi" patterni paydo bo'ldi — bu yaqinlashib kelayotgan bo'yin chizig'ining buzilishi haqida signaldir. Sotish bo'yicha bitimni, narx qo'llab-quvvatlash darajasidan oshib ketishidan avval amalga oshirilishi mumkin edi.
Figuradan tashqarida bozorda nimalar sodir bo‘lmoqda
Moliya bozori notinch, ba’zan tartibsiz va mantiqsiz joy.
Ammo bozorni, birinchi navbatda, odamlar xulq-atvori psixologiyasi nuqtayi nazaridan ko‘rib chiqish maqsadga muvofiqdir. "Bosh va yelka" naqshidan keyin nima sodir bo‘ladi? Har qanday narsa, masalan, boshqa yirik modellar, masalan, "buqa bayrog‘i", "qo‘sh tub", "pona" va boshqa formatsiyalar qurilishi mumkin.
Odatda, "bosh va yelka" dan oldin va keyin aktiv uzoq vaqt konsolidatsiyalanishi va kotirovkalarning o‘sishi yoki pasayishi haqida signal beruvchi boshqa modellarni qurishi mumkin.
Figuradan foydalanishning yashirin tomonlari
"Bosh va yelka" yapon shamlari bilan savdo qilishda qiyinchiliklar, jumladan, ayiq va buqa tuzoqlari paydo bo‘lishi mumkin. Shu sababli, bitimni ochishdan avval joriy trendni boshqa signallar, masalan, sham patternlari yoki texnik indikatorlar yordamida tasdiqlab olish zarur.
Xulosa
"Bosh va yelkalar" figurasi barcha taymfreymlar va moliya bozorlarida, shu jumladan, Foreks, fond, xomashyo va kriptovalyuta bozorlarida savdo qilish uchun amaliy model ekanligini ta’kidlash joiz. Bu figura buqa yoki ayiq ko‘rinishida bo‘lishi mumkin, shu sababli treyderlar kotirovkalarning o‘sishi va pasayishidan daromad olishlari mumkin.
"Bosh va yelkalar" modeli teskari bo‘lib, oldingi trendning kuchi zaiflashayotganini va qayrilish ehtimoli borligini bildiradi. "Bosh va yelkalar" patternini texnik tahlil qilishda boshqa sham modellariga, shuningdek, stoxastik indikatorlar ma’lumotlariga tayanish muhimdir.
Olingan bilimlarni amaliyotda qo‘llash uchun siz qulay va funksional savdo terminali va turli xil savdo instrumentlariga ega LiteFinance demo hisobidan foydalanishingiz mumkin.
Bosh va yelkalar patterni bo’yicha FAQ
Grafikning o‘lchangan masofasi – bu instrument bo‘yicha mo'ljal darajasining ko‘rsatkichidir. Misol uchun, "bosh va yelkalar" patternida o‘rta cho‘qqidan ("bosh") bo‘yin chizig‘igacha bo‘lgan balandlik o‘lchangan yo‘l hisoblanadi. Keyin bu kesma bo‘yin darajasidan pastga qarab o‘lchanib, foyda olish darajasini aniqlash uchun ishlatiladi.
Bo'yin darajasini hisobga olish kerak. Agar "teskari bosh va yelkalar" patternida yuqoriga qarab buzilish bo'lsa, demak, uzoq pozitsiyalarni ochishingiz kerak; klassik "bosh va yelkalar" figurasi bilan va pastga tushish — sotish bo'yicha bitimlar.
Ayiq bozorida "bosh va yelkalar" patterni klassik figura bo'lib, unda uchinchi cho'qqiga chiqqandan so'ng, aktivning narxi pastga tushadi va yangi ayiq trendini shakllantiradi.
Buqa bozorida "bosh va yelkalar" shakli "teskari bosh va yelkalar" deb ataladi. Narx "bosh"ning asosiga yetib borgach, u qayrilib, yangi buqa trendini shakllantiradi.
Boshqa har qanday moliyaviy instrument singari, BTC ham "bosh va yelka" patternini shakllantiradi, bunda daromadli savdo signallari paydo bo‘ladi.
Real vaqt rejimida narxlar jadvali AUDJPY
Ushbu maqolada yozilganlar faqat muallifning shaxsiy fikri bo‘lib, LiteFinance ning rasmiy pozitsiyasiga mos kelmasligi mumkin. Ushbu sahifada chop etiladigan materiallar faqat ma'lumot berish maqsadlarida taqdim etilgan va 2014/65/EU Direktivasi maqsadlariga xizmat qiluvchi investitsiyavi maslahat yoki konsultatsiya sifatidatalqin qilinmasligi kerak.
Mualliflik huquqi to‘g‘risidagi qonunchilikka muvofiq, ushbu maqola intellektual mulk obyekti hisoblanadi, va uni ruxsatsiz nusxalash yoki tarqatish taqiqlangan.
