2025-yilda qaysi kriptovalyutalarga investitsiya qilish kerak

2025.08.06 2025.08.06 2025-yilda qaysi kriptovalyutalarga investitsiya qilish kerak

Mihail Hypovhttps://litefinance.uz/blog/authors/mikhail-hypov/

Kriptovalyutalar tobora ko‘proq investorlarni o‘ziga jalb qilmoqda: yangi ishtirokchilardan tortib yirik o‘yinchilargacha. Fiat bozorlarining beqarorligi sharoitida raqamli aktivlar portfelni diversifikatsiya qilishning ishonchli usuliga aylanmoqda. Kriptoolamdagi risk endi avvalgidek qo‘rqinchli emas, tangalarga bo‘lgan talab esa ortib bormoqda.

Ushbu maqolada siz 2025-yilning TOP 12 kriptovalyutasini topasiz - Bitkoindan tortib Tonkoingacha, ularning salohiyati tahlili va uzoq muddatli investitsiya bo‘yicha maslahatlar keltirilgan. Yetakchi birjalar qaysi tokenlarni tanlaganini va halvinglar hamda ETF’lar bozorga qanday ta’sir ko‘rsatishini bilib oling. Bugunoq oqilona investitsiya qilishni boshlang!

​

Investitsiya qilishga arziydigan TOP-12 kriptovalyuta

Dastlab men 2025-yilning eng yaxshi 10 ta kriptovalyutasi ro‘yxatini yaratishni rejalashtirgan edim. Ammo, yuqori kapitallashuvga ega bo‘lgan va investitsiya uchun istiqbolli tangalar soni ko‘pligini hisobga olib, eng yaxshi aktivlar ro‘yxatini 12 ta pozitsiyagacha kengaytirishga qaror qildim. Bu ro‘yxatda Bitcoin yoki Ethereum kabi mashhur kriptovalyutalarni ham, shuningdek, yaqinda faqat kripto hamjamiyati ishqibozlarigagina ma’lum bo‘lgan, eng yaxshi o‘sish imkoniyatiga ega kriptovalyutalarni ham ko‘rib chiqaman.

​

1. Bitkoin (BTC)

Eng istiqbolli tokenlar ro‘yxatini Bitkoin (BTC) boshlab beradi — u eng mashhur hamda sotib olish uchun eng yaxshi kriptovalyuta hisoblanadi. Bu fikr, hech bo‘lmaganda, bozor kapitalizatsiyasi va savdo hajmi ko‘rsatkichlariga asoslanadi. Mantiq oddiy: agar kriptovalyuta bozori ishtirokchilari bu tangani faol savdo qilsalar va yuqori savdo hajmlarini yuzaga keltirsalar, demak, uning likvidligi haqida xavotirlanishga o‘rin yo‘q.

O‘n yillik kutishdan so‘ng, AQSH Qimmatli qog‘ozlar va birjalar komissiyasi (SEC), BTCga asoslangan kriptovalyutadagi birinchi birja fondlarini (ETF) ma’qulladi. Bu nafaqat BTC blokcheyn platformasi, balki umuman kripto bozori uchun ham muhim voqea hisoblanadi. Ilgari raqamli valyutalar savdosi faqat alohida markazlashmagan ilovalar va birjalar orqali amalga oshirilib, klassik bozorlarga deyarli aloqasi bo‘lmagan bo‘lsa, endi bitkoinga hatto institutsional investorlar ham mablag‘ kiritmoqda.

2025-yilda investitsiya uchun BTC eng yaxshi kriptovalyuta ekanligining yana bir nechta sabablari mavjud. Aprel oyida sodir bo‘lgan to‘rtinchi halving kripto hamjamiyati tomonidan an’anaviy tarzda buqa bozorining darakchisi sifatida qabul qilinadi. Hozircha bitkoin-investorlar faqat yuqori tranzaksiya to‘lovlarini kuzatmoqdalar, chunki bozor ushbu voqeani kutib qizib ketgan edi. Biroq, ba’zi mutaxassislar halving tufayli yuzaga keladigan o‘sishni 2025-yilning kuzida kutishmoqda.

BTC’ni bugungi kunda va uzoq muddatli istiqbolda investitsiya uchun eng yaxshi kriptovalyuta deb hisoblashning asosiy sababi, o‘sib borayotgan talab sharoitida taklifning izchil pasayib borishi hisoblanadi. Bitkoinning maksimal tanga zaxirasi deyarli tugagan. Tokenlarning 90 foizi allaqachon qazib olingan va har yili ularning qazib olinishi kamayib bormoqda. BTC’ga sarmoya kiritishni xohlovchilar esa kamaymayapti.

Chainalysis tadqiqoti shuni ko‘rsatdiki, barcha bitkoinlarning taxminan 17-23 foizi butunlay yo‘qolgan. Agar bu raqamni hisobga olsak, kriptovalyuta oltiniga bo‘lgan taqchil talab yaqin kelajakda yangi rekordlarga erishadi.

​

2. Ethereum (ETH)

Agar altkoin muxlislaridan investitsiya qilish uchun qaysi kriptovalyutani sotib olgan yaxshi deb so'rasangiz, ular, albatta, eng istiqbolli kroptovalyuta Ethereum deb aytishadi. ETH blockchain platformasi — aqlli shartnomalarni bajarish va markazlashtirilmagan ilovalarni qo'llab-quvvatlash nuqtai nazaridan haqiqatan ham kosmik ekotizimdir. Aslida, aynan markazlashtirilmagan ilovalar "efir"ni, aslida, universal to'lov vositasiga aylantiradi, natijada u bo'yicha likvidlilik boshqa blokcheynlar uchun erishib bo'lmaydigan darajaga ko'tarilib ketadi. Shu bilan birga, Ethereum, Bitcoin singari, ETF ruxsatini olgan – bu esa kriptovalyuta uchun juda katta yutuq hisoblanadi.

2025-yilda qaysi kriptovalyutani sotib olishni tanlashda Ethereum 2.0 deb nomlangan blokcheyn-platformaning global yangilanishini hisobga olish kerak. U xavfsizlik nuqtai nazaridan jiddiy takomillashtirishlarni, DeFi markazlashtirilmagan moliya kontseptsiyasini kengaytirishni, blokcheyn tarmog'ining tezligini oshirishni va boshqa ko'p narsalarni o'z ichiga oladi , buning natijasida istiqbolli kriptovalyutalar narxi oshishi mumkin. Bularning natijasida istiqbolli kriptovalyutalar narxi ko‘tarilishi ehtimoli mavjud. Bundan tashqari, kriptobozor tarixida Ethereum o‘sish sur’ati BTC bozoriga nisbatan 5 barobar yuqori bo‘lgan davr ham kuzatilgan. Hozirda dunyoning ikkinchi raqamli tangasi o‘z rekordini yangilash uchun barcha imkoniyatlarga ega.

3. Solana (SOL)

Solana 2021-yilda tez sur’atlar bilan o‘sishi tufayli sarmoya kiritish uchun eng yaxshi kriptovalyutalardan biri hisoblanardi. U o‘sha davrdagi eng istiqbolli kriptovalyutalar qatorida kriptovalyuta olamida juda tez tanildi. Biroq, bu muvaffaqiyat uzoqqa cho‘zilmadi va 2022-yilda boshlangan kriptovalyuta "qish"i, TerraLuna va FTX inqirozi SOL bozoriga qattiq zarba berdi. Narxlar 94 foizga qulab tushdi, foydasini o‘z vaqtida olishga ulgurmagan sarmoyadorlar esa 2023-yil oxirigacha katta zararlar bilan qolishdi.

Hozirda Solana kursi jadal sur’atda qayta tiklanmoqda. Kriptovalyuta kapitallashuv bo‘yicha TOP-5 talikka mustahkam o‘rnashib oldi, uning yanada o‘sish istiqbollari mavjud. Bunga kriptobozordagi qulay vaziyat hamda SOL markazlashmagan tarmog‘ining o‘ziga xos afzalliklari sabab bo‘lmoqda.

Solana blokcheyn tizimi uchinchi avlodga mansub bo‘lib, o‘z xususiyatlari bilan Ethereumning yaxshilangan versiyasiga ko‘proq o‘xshaydi. Solana tarmog‘i tranzaksiyalar tezligi bo‘yicha barchasidan oldinda turadi. Kriptovalyuta ishlab chiquvchilari soniyasiga 65 000 tagacha tranzaksiyalarni amalga oshirishni va’da qilishmoqda. Hatto eng yaqin raqobatchisi Polkadot’ning blokcheyni ham 5-6 barobar sekinroq.

​

4. Avalanche (AVAX)

Avalanche — Ethereumga o‘xshash imkoniyatlarni taqdim etuvchi birinchi darajali blokcheyn. Ya’ni, dasturchilar kriptovalyuta blokcheyni asosida tokenlar, NFT va dApps yaratishlari mumkin.

Ushbu kriptovalyutaning investitsiyalar uchun afzalliklaridan biri shundaki, Avalanche tarmog‘i boshqa blokcheynlar bilan samarali aloqa o‘rnatadi va ular bilan ma’lumot almashadi. Uning blokcheyni Ethereum tarmog‘idan tezroq bo‘lib, sekundiga 4500 tagacha tranzaksiyani qayta ishlaydi. 720 million donagacha cheklangan maksimal tanga zaxirasi esa AVAXni uzoq muddatli sarmoya kiritish uchun istiqbolli vositaga aylantiradi.

Tanga hozircha ETH soyasidan chiqib, asosiy altkoin bilan teng raqobatlasha olmayapti. Shunga qaramay, AVAX investitsiya portfelini diversifikatsiya qilish uchun qulay muqobil bo‘lishi mumkin.

​

5. Binance Coin (BNB)

BNBning "cho‘kmas"ligi dunyodagi eng yirik birjalardan biri hisoblangan Binance’ning obro‘si tufayli ta’minlanadi. Uning jadal rivojlanishi esa markazlashtirilmagan birja loyihalariga integratsiyalashuvi bilan bog‘liq. Misol uchun, Binance Coin yordamida bir vaqtning o‘zida istiqbolli kriptoaktivlarni qo‘lga kiritish va blokcheyn xizmatlarida yangi loyihalarga mablag‘ kiritish mumkin. Bundan tashqari, ushbu tanga gaz to‘lovlari (tranzaksiyalarni qayta ishlash uchun to‘lov) va Binance kriptovalyuta birjasidagi savdo komissiyalarini qisman qoplash maqsadida ishlatiladi.

Shuningdek, Binance tushumlari hisobidan tokenlarni muntazam sotib olinishi va yo‘q qilinishi hisobiga, BNB tangasini investitsiya qilish uchun qiziqarli kriptovalyutalar qatoriga kiritish mumkin.

6. XRP (Ripple)

Bugungi kunda kriptovalyuta sotib olish haqida qaror qabul qilishdan avval, jiddiy ambitsiyalarga ega va o’ta noyob tanga — Ripple’ga e’tibor qaratishni maslahat bergan bo’lardim. Ishlab chiquvchilar jamoasi markazlashmagan moliya dunyosida qudratli SWIFT tizimiga muqobil variantni taqdim etishni rejalashtirmoqda.

Kripto-loyiha Crédit Agricole, Bank of England, Bank of America va shu kabi 100 dan ortiq xalqaro moliyaviy institutlar va kompaniyalar bilan hamkorlik qiladi.

O‘z maqsadlarini ro‘yobga chiqarish jarayonida kriptovalyuta qonun bilan bog‘liq muammolarga duch keldi. 2023-yilda AQSh Qimmatli Qog‘ozlar va Birjalar Komissiyasi (SEC) Ripple kompaniyasiga qarshi 1,3 milliard dollarlik ro‘yxatdan o‘tkazilmagan qimmatli qog‘ozlarni sotganlik aybi bilan sud jarayonini boshladi. Biroq, bu uzoq muddatli pasayish tendensiyasini keltirib chiqarmadi va 2023-yil kuzida sud jarayoni to‘xtatildi. Ripple kompaniyasining huquqiy masalalar bo‘yicha direktori sud jarayonining to‘xtatilishini SEC tomonidan taslim bo‘lish deb baholadi.

​

7. Uniswap (UNI)

Uniswap kriptovalyutalarning an’anaviy tushunchasiga mos kelmaydi. Bu token markazlashtirilmagan kriptotreydingga mo‘ljallangan Ethereum asosidagi xizmatlar va protokollarga integratsiyalashgan.

DEX Uniswap’da order kitobi yo‘q, bu uni markazlashtirilgan kriptovalyuta birjalari arxitekturasidan ajratib turadi. Shu tarzda loyiha yaratuvchilari ishtirokchilarning xavfsizligi va anonimligini ta’minlashga muvaffaq bo‘lishdi.

Yaqinda ishlab chiquvchilar jamoasi yangi Uniswap v3 konseptsiyasini joriy etishdi, buning natijasida UNI tokeni sotib olish uchun eng yaxshi kriptovalyutalardan biriga aylandi. Unda avtonom likvidlik agregatorlariga xos bo‘lgan kapitaldan samarasiz foydalanish muammosi hal qilindi. Likvidlik ta’minotchilari uchun individual narx diapazonlarini belgilash imkoniyati paydo bo‘ldi va Uniswap’dagi LP pozitsiyalari endi NFT tokenlari sifatida ishlatilishi mumkin.

8. Polkadot (DOT)

Eng istiqbolli kriptovalyutalar bir xil miqyoslashtirish muammosiga duch kelgan. Foydalanuvchilar soni ko‘payishi bilan tranzaksiyalar miqdori ham ortadi, biroq tarmoqning o‘tkazuvchanlik qobiliyati o‘zgarmay qoladi.

Polkadot, oldin ko‘rib chiqilgan Solana tangasi kabi, tarmoq unumdorligini oshirishda butunlay yangicha yondashuvni taklif etadi. DOT blokcheyni — bu minglab tranzaksiyalarni parallel ravishda qayta ishlash mumkin bo‘lgan multifragmentlangan tarmoq. Tarmoqning e’lon qilingan o‘tkazuvchanlik qobiliyati sekundiga taxminan 10 000 operatsiyani tashkil etadi. Buni Bitkoindagi 7 ta operatsiya bilan taqqoslang va nima uchun bunday kriptovalyutalarning kelajagi porloq ekanini tushunib olasiz.

​

9. Cosmos (ATOM)

Kosmos haqiqatan ham kosmik ekotizimdir, kamida ko‘lam jihatidan. Uning kengaytiruvchanligi bir vaqtning o‘zida bir nechta blokcheynlarni qo‘llab-quvvatlash imkonini beradi. Ularning o‘zaro ta’siri markaziy reyestr vazifasini bajaradigan Cosmos Hub yordamida tartibga solinadi.

Tizimda sarmoyalarni rag‘batlantirgan muhim hodisa — yaqinda ATOM kriptovalyutasi uchun maksimal inflyatsiya darajasini yillik 10 foiz darajasida cheklash to‘g‘risidagi qaror bo‘ldi. Bir tomondan, bu kripto-steyking daromadliligini cheklaydi, biroq shu bilan birga token qiymatini saqlab qoladi. Hozirgi kunda tanga uzoq vaqt davomida yon yo‘nalishda savdo qilinmoqda, go‘yo 2025-yilda qaysi kriptovalyuta yuqori ko‘tarilishiga ishora qilayotgandek.

​

10. Litecoin (LTC)

Altkoinlar orasida qaysi kriptovalyutani sotib olish borasida ikkilanayotgan bo‘lsangiz, Litecoin’ga e’tibor qarating. Bu eng qadimgi kriptovalyutalardan biri bo‘lib, u birinchi bo‘lib Bitkoinga qarshi chiqqanligi uchun "raqamli kumush" deb ataladi.

2011-yilda paydo bo‘lganiga qaramay, u BTCni yenga olmadi, ammo altkoinlar reytingida mustahkam o‘rinni egalladi. Funksionalligi jihatidan Litecoin BTCga o‘xshasa-da, u operatsiyalarning yuqori tezligi va blokcheynning muntazam yangilanishini ta’minlaydi. Bu xususiyatlar, ayniqsa bozorda yangi ishtirokchilar paydo bo‘lgach, yanada dolzarb ahamiyat kasb etdi.

Kichik investitsiyalarni afzal ko‘ruvchi kripto ishqibozlarini LTC past komissiyalari bilan o‘ziga jalb qiladi. Bundan tashqari, Litecoin juda kuchli muxlislar hamjamiyatiga ega bo‘lib, uning sodiqligini faqat mem-koinlarning muxlislari bilan taqqoslash mumkin.

2025-yil uchun Litecoin bir qator afzalliklarga ega. Yillik inflyatsiyani 4 foizdan taxminan 2 foizgacha pasaytirishga imkon bergan so‘nggi halvingning ta’siri hali-hanuz sezilmoqda. Kriptovalyuta uchun yana bir ijobiy omil — bu yil boshidan beri savdo faolligining oshgani, shuningdek, Bitcoin ETFni rasman ma’qullanganidan so‘ng institutsional ishtirokchilar o‘rtasida unga bo‘lgan qiziqishning ortganidir.

​

11. Cardano (ADA)

Cardano barcha xohlovchilarga markazlashtirilmagan ilovalarni ishlab chiqish uchun ishonchli kengaytiriladigan platformani taqdim etish uchun yaratilgan. Bu noyob ikki pog‘onali arxitektura — Cardano hisoblash qatlami (Cardano Computational Layer) va Cardano hisob-kitob qatlami (Cardano Settlement Layer) orqali ta’minlanadi.

Loyiha Ouroboros konsensus algoritmiga asoslangan bo‘lib, u orqali validatorlar o‘z steyklariga qarab bloklarni yaratishda ishtirok etishlari mumkin.

Blokcheyn doirasidagi ADA kriptovalyutasi konsensus mexanizmida qatnashish va tranzaksiya to‘lovlarini amalga oshirish uchun ishlatiladi. Kriptovalyutalar orasida ADA bozorda o‘z o‘rnini egallagan mustahkam o‘rta darajali nufuzga ega. Ahil dasturchilar jamoasi, unchalik ommaviy bo‘lmasa-da, sodiq muxlislar hamjamiyati bilan birgalikda kengaytirilish va boshqa yaxshilanishlar ustida muntazam ishlaydi.

​

12. Toncoin (TON)

Toncoin — 2024-yil mart oyida TOP-15 talikka kirib, bir necha oydan so‘ng kapitallashuv hajmi bo‘yicha raqamli aktivlarning o‘ntaligiga mustahkam o‘rnashib olgan yosh kriptovalyutalardan biridir.

TON — mashhur Pavel Durov boshchiligidagi Telegram dasturchilari jamoasi tomonidan yaratilgan uchinchi avlod innovatsion blokscheyni. Biroq, 2020-yilda tartibga soluvchi organlarning bosimi tufayli Telegram TON ustidan nazoratni topshirishga majbur bo‘ldi. Shu sababli, hozirda blokcheynni rivojlantirish uchun rasman mustaqil bo‘lgan ishlab chiquvchilar jamoasi mas’uldir.

Texnik jihatdan, blokcheyn tangasi mukammallikka juda yaqin. Uning o‘tkazuvchanlik qobiliyati sekundiga 55 000 tranzaksiyani tashkil etadi. Bu ko‘p qatlamli arxitektura hamda o‘ta tezkor tranzaksiyalarni amalga oshirish uchun javobgar bo‘lgan Proof-of-Stake (PoS) va Byzantine Fault Tolerance (BFT) gibrid konsensusi bilan ta’minlanadi. Kriptovalyutaning barqaror rivojlanishi foydasiga yana bir dalil — bu TON ilovalari va xizmatlarining kengayib borayotgan tarmog‘i, shuningdek, kross-cheyn tranzaksiyalari orqali turli blokcheynlar bilan integratsiyalashish imkoniyatidir.

TONning asosiy jihati — Telegram messenjeriga mahalliy integratsiyalashuvi bo‘lib, turli hisob-kitoblarga ko‘ra, bu messenjerdan 1 milliarddan ortiq foydalanuvchi foydalanadi.

​

2025 yilning eng istiqbolli kriptovalyutalari reytingi

2025-yilda sotib olish mumkin bo‘lgan barcha kriptovalyutalarni ko‘zdan kechirib, eng istiqbolli tangalar bo‘yicha shaxsiy reytingimni shakllantirdim. Unga ko‘rib chiqilgan tangalar ham, boshqa yangi kriptovalyutalar ham kiritilgan. Ushbu ro‘yxat sarmoya kiritish uchun tavsiya emas, balki faqat mening shaxsiy fikrimni aks ettiradi va ma’lumot uchun taqdim etilgan.

1. Bitkoin (BTC). Eng birinchi kriptovalyuta, butun kriptovalyuta dunyosining haqiqiy giganti. Talabning yuqoriligi, jahon miqyosida mashhurlik va e’tirof, shuningdek, tangalar taqchilligining ortib borishi uzoq muddatli istiqbolda kursning o‘sishini kutish imkonini beradi.
2. Ethereum (ETH) aqlli shartnomalar va dApps’ni ishga tushirish uchun eng kuchli platforma va alternativ kriptovalyutalarning mutlaq yetakchisi bo‘lib qolmoqda. ETH tangasi ekotizimda muhim rol o‘ynaydi va har doim qolgan bozor bilan birga o‘sadi.
3. Ripple (XRP) tezkor va arzon transmilliy to‘lovlarni amalga oshirish uchun moliyaviy institutlar tomonidan SWIFTga alternativa sifatida qo‘llaniladi. Regulyatorlarga qarshi sudlarda g‘alaba qozonish va kripto hamjamiyatining kuchli qo‘llab-quvvatlashi qiziqarli istiqbollarni ochib beradi.
4. Solana (SOL). Ultratez kripto valyuta (potensial maksimal tezligi 65000 tps gacha). Past komissiyalar bilan bir qatorda, Solana ko‘plab mem-koinlar faol foydalanadigan boshlang‘ich kripto-investorlar va yuqori riskli aktivlar ishqibozlari uchun mashhur platformaga aylandi.
5. Celestia (TIA). 2025-yilda qaysi kriptovalyutalar ommalashadi? Modulli blokcheyn asosida qurilgan yangi tangalar bo‘lishi juda mumkin. Yangi oqim vakillaridan biri istiqbolli "Celestia" kriptovalyutasidir.
6. Kardano (ADA). Ushbu tanganing boshqa kriptovalyutalardan farqi shundaki, uning blokcheynini ishlab chiqish ilmiy yondashuvdan foydalangan holda amalga oshiriladi. Tarmoq smart-shartnomalarni qo‘llab-quvvatlaydi, past tranzaksiya to‘lovlarini ta’minlaydi, steyking orqali ham pul ishlash mumkin. Yaqindan beri Cardano tarmog‘i sun’iy intellekt sohasidagi bir nechta istiqbolli ishlanmalar uchun uyga aylandi.
7. Toncoin (TON) — ba’zi mutaxassislar bu kriptovalyutani "yarim aksiya" deb atashadi. Telegram o‘z kriptovalyutasidan voz kechishga majbur bo‘lganiga qaramay, tanga hali ham mashhur messenjerning haqiqiy va ancha muvaffaqiyatli biznesi bilan bog‘liq.
8. Polkadot (DOT). Ushbu loyihada turli blokcheynlarning bir-biri bilan o‘zaro ta’sirlashishiga imkon beradigan texnologiya amalga oshirilmoqda. Bu kriptaning imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytiradi, uning likvidligini oshiradi.
9. Tron (TRX). Tanga ma’lumotlarni taqsimlangan saqlash bilan global raqamli ko‘ngilochar tizimning bir qismi sifatida joylashtirilgan. Uning blokcheynidagi TRX va TRC-20 tokenlari tezkor tranzaksiyalar tufayli tobora ko‘proq tarafdorlarni jalb qilmoqda.
10. Chainlink (LINK). U o‘zini aqlli shartnomalar uchun "orakullar"ning asosiy yetkazib beruvchisi sifatida ko‘rsatadi. Orakullar turli blokcheynlarning tashqi dunyo bilan o‘zaro aloqasi uchun zarur.

​

2025-yilda daromadi bo‘yicha eng yaxshi kriptovalyutalar

2025-yilda ham kriptovalyuta bozori yuqori daromaddorligi va innovatsion loyihalari tufayli investorlar e’tiborini jalb qilishda davom etmoqda. Istiqbolli aktivlarni tanlash bozor kapitallashuvi, uning likvidliligi va texnologik ustunliklarini tahlil qilishni talab etadi. Ushbu jadvalda yil boshidan (YTD) eng yaxshi daromadlilikni ko‘rsatgan kriptovalyutalar, ularning joriy narxlari va bozor kapitallashuvi aks ettirilgan.

Investitsiya uchun eng xavfsiz kriptovalyutalar

Ushbu reytingga o‘z barqarorligini isbotlagan ishonchli va xavfsiz loyihalar kiritilgan. Agar siz kripto sanoatida endigina faoliyat boshlayotgan bo‘lsangiz yoki uzoq muddatli sarmoyalarni ma’qul ko‘rsangiz, jiddiy prosadkaga uchrash ehtimoli eng kam bo‘lgan barqaror kriptovalyutalarni tanlang. Shu bilan birga, kriptovalyuta sarmoya vositasi sifatida boshqa bozorlarga nisbatan qo‘shimcha xatarlarga ega ekanligini unutmang. Bu sohada to’liq xavfsizlik kafolati yo‘q.

1. Bitkoin (BTC). Dunyodagi ilk kriptovalyuta va kripto reytingining doimiy yetakchisi. Agar qandaydir tangani minimal riskli aktiv deb atash mumkin bo‘lsa, bu shubxasiz eski va hammaga tanish Bitkoin bo‘lardi.
2. Ethereum (ETH) kapitalizatsiya bo‘yicha ikkinchi o‘rinda turadigan raqamli valyutadir. Kripto bozorida nima bo‘lishidan qat’i nazar, Bitkoin va Efirni real tovarlar va boyliklarga almashtirish mumkin.
3. Ripple (XRP) — bu tanga bozor kapitallashuvi hajmi bo‘yicha doimiy ravishda kuchli beshlikdan joy olgan. Bundan tashqari, undan yuzlab xalqaro kompaniyalar va moliyaviy muassasalar o‘zaro hisob-kitoblarni yuritish maqsadida foydalanadilar.
4. Tether (USDT) — stabilkoinlar qiroli. Kiritilgan investitsiyalar xavfsizligi kompaniyaning fiat zaxiralari bilan ta’minlanadi, shunda kriptovalyutalarni USDga almashtirish mumkin bo‘ladi. Tether’ning DeFI infratuzilmasi passiv daromad olish uchun USDT bilan investitsiya qilish imkonini beradi.
5. Binance Coin (BNB) — dunyodagi eng mashhur kriptobirja tokeni. Tanga Binance ekotizimi xizmatlariga integratsiya qilingan bo‘lib, kriptovalyutani ommalashtirish va DeFi yo‘nalishini, xususan, butun Web3 bozorini rivojlantirishning muhim vositasiga aylandi. CZ va birjaning o‘zi bilan sodir bo‘lgan noxush hodisalar tarixi shuni ko‘rsatdiki, hech narsaga qaramay, BNB tokeni likvid va talabgir aktiv bo‘lib qolmoqda.

​

Sarmoya kiritish uchun TOP-12 ta kriptovalyutani tanlash metodologiyasi

Investitsiya uchun istiqbolli kriptovalyutalarni tanlash ularning yuqori volatilligi tufayli murakkab masala. Kriptoaktivlar qiymatini prognoz qilish qiyin, u ko‘plab omillarga, jumladan, talab/taklif muvozanati, bozordagi hodisalar va qonunchilikdagi o‘zgarishlarga bog‘liq. Investitsiya qarorlarini qabul qilishda joriy bozor tendensiyalarini anglash, kapitallashuv, texnik va fundamental ko‘rsatkichlarni tahlil etish, shuningdek, yangiliklarni muntazam kuzatib borish hal qiluvchi ahamiyatga ega. Barcha sa’y-harakatlarga qaramasdan, muvaffaqiyat kafolatlanmagan, biroq muayyan usullar oqilona investitsiya kiritishga ko‘maklashadi.

​

Bozor kapitalizatsiyasi va likvidlik

• Kriptovalyutaning bozor kapitallashuvi — bu hozirgi vaqtda muomalada bo‘lgan barcha tokenlarning qiymati. Bu kriptoaktiv narxi va bozordagi tangalar soniga bog‘liq. Ushbu indikator investorlarga tokenlarning salohiyatini baholash imkonini beradi. Yuqori kapitallashuvga ega raqamli aktivlarga sarmoya kiritish kichik kapitallashuvga qaraganda xavfsizroq hisoblanadi va ularning o‘zgaruvchanligi ancha past.
• Kriptovalyutalar sohasida likvidlik raqamli aktivlarni qanchalik oson sotib olish va sotishni anglatadi. U xaridorlar va sotuvchilarning pozitsiyalariga qo‘yilgan umumiy kapital bilan belgilanadi. Likvidlik hajmi birjadagi stakanining zichligini belgilaydi. Likvidlik qanchalik yuqori bo‘lsa, aktivning narxiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmasdan uni sotib olish va sotish shunchalik oson bo‘ladi.

​

Funksionallik

Funksionallik — bu kriptovalyutaga bo‘lgan talab va ehtiyojni belgilovchi element. Kriptovalyuta bozorida tokenga bo‘lgan barqaror talab uchun to‘lov vositasi sifatida xizmat qilishning o‘zi yetarli emas.

Muayyan kriptovalyutaning funksionalligi quyidagilar bilan belgilanadi:

• kriptovalyuta amal qiladigan blokcheynning moslashuvchanligi;
• aktivning krosscheyn va ko‘p zanjirli muomalada bo‘lish imkoniyati;
• ekotizimni takomillashtirish va aktivning amaliy imkoniyatlarini rivojlantirish uchun infratuzilma yaratish imkoniyatlari.

​

Innovatsion faoliyat va bozordagi yetakchilik

Afsuski, muayyan blokcheyn texnologiyasiga kiritilgan innovatsion xususiyatlar doim ham uning yetakchi o‘rnini ta’minlamaydi. Buning eng yorqin misoli Bitcoin hisoblanadi. U texnologik jihatdan mavjud kriptovalyutalarning ko‘pchiligidan orqada qolsa-da, bozorning mustahkam yetakchisi bo‘lib qolmoqda. Shunga qaramay, investitsiya qarorini qabul qilishda innovatsion jihatni hisobga olish muhim, chunki bu token va uning narxiga bo‘lgan talabning o‘sishi uchun yoqilg‘i vazifasini bajaradi. Shu sababli, agar investitsiyalar bozor yetakchilari orasida ko‘rib chiqilsa, texnik jihatdan eng takomillashgan aktivlarga ustunlik berish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

Kriptovalyutaning innovatsionligini quyidagi mezonlar asosida baholash mumkin:

• Blokcheyn tezligi va miqyoslanishi;

• Tranzaksiya narxi;

• Tarmoq xavfsizligi va maxfiyligi;

• Ekotizimni yaratish imkoniyatlari:

  • Markazlashtirilmagan ilovalar (dApps);

  • Aqlli shartnomalardan foydalanish;

  • Kross-cheynlar, tarmoqlararo ko‘priklar mavjudligi va boshqa zanjirlar bilan moslashuvchanlik

​

Jamoa va ishlab chiqish faolligi

Jamoa loyiha muvaffaqiyatining asosiy omili hisoblanadi. Shuning uchun qaror qabul qilishdan avval quyidagi savollarga javob berishga harakat qiling:

• Tahlil qilinayotgan kriptovalyutaning jamoasi ma’lummi yoki anonimmi?
• Ishtirokchilarning ish tajribasi qanday?
• Ularning qanday tajribasi bor va yana qanday loyihalarni amalga oshirganlar? Qayerlarda ishlashgan?
• Jamoa tahlil qilinayotgan kriptovalyutaning mahsuloti va ekotizimini rivojlantirishda qanchalik faol?
• Jamoa o‘z reja va faoliyatlarida qay darajada shaffof?
• Jamoa belgilangan yo‘l xaritasiga amal qiladimi va muhim voqealar bo‘yicha muddatlarni qanday vaqt oralig‘ida qayta ko‘rib chiqadi?

Qaysidir kriptovalyutaga investitsiya qilishni tanlashda har safar o‘zingizga ushbu savollarni bering.

​

Kriptovalyuta bozoridagi joriy vaziyat sharhi

Biz eng mashhur kriptovalyutalar va eng jozibador tangalarni ko‘rib chiqdik. Investitsiya qarorlarini qabul qilishdan oldin bozordagi umumiy vaziyatni va biz ayni paytda siklning qaysi bosqichida ekanligimizni aniq tushunish juda muhim hisoblanadi.

2024-yilda kriptovalyuta bozori raqamli aktivlarning qiymatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatgan ko‘plab voqealarni boshdan kechirdi. Kelgusi yillarda ham kriptobozorlarda muhim o‘zgarishlar yuz berishi kutilmoqda.

Kriptovalyuta bozori, umuman olganda, tinch holatda. Biroq, so‘rovnomada qatnashganlarning 80 foizi narxlar o‘sishi davrining qayta boshlanishini kutayotgan bo‘lsa, 50 foizdan ko‘prog‘i esa bu davrning boshlanishida turibmiz, deb ta’kidlamoqda. Bu ma’lumotlar CoinGecko kompaniyasining ommaviy hisobotida keltirilgan.

Yaqin kelajakda kriptovalyutadan nimalarni kutish mumkinligini tushunish uchun kriptovalyutaning kursini belgilaydigan asosiy tendentsiyalarni ko‘rib chiqamiz.

Kriptovalyuta bozorining asosiy trendlari

• SEC tomonidan tasdiqlangan spot ETFlarning kriptovalyutaga o‘tishi. Bu trendni 2024-yil yanvar oyida Bitkoin boshlab berdi. Yaqinda Ethereum uchun ham ETF tasdiqlandi. Mutaxassislar LTC, SOL va boshqa yetakchi kriptoaktivlar uchun ham ETF paydo bo‘lishi tendensiyasi davom etishini kutmoqda. Ushbu tendensiya bozorga institutsional va yirik ishtirokchilarning mablag‘larini jalb qilishga ko‘maklashadi. Bu Uoll-strit "bo‘rilari" tomonidan bozorni manipulyatsiya qilish xavfini tug‘dirsa-da, ayni paytda kriptovalyutaga bo‘lgan talabni va yangi investitsiyalar oqimini qo‘llab-quvvatlaydi.
• Bitkoin halvingi. Shubhasiz, bu kripto sanoatidagi eng muhim hodisalardan biri bo‘lib, ko‘pincha yangi "buqa sikli"ning alomati sifatida baholanadi. Ushbu signalning muhim xususiyati uning oldindan ta’sir ko‘rsatish qobiliyatidir. Odatda, halvingdan so‘ng bozor taxminan 12-18 oy davomida barqaror holatda bo‘ladi va shundan keyingina keskin o‘sish kuzatiladi.
• DeFi ’ning rivojlanishi. Markazlashtirilmagan moliyaviy platformalar foydalanuvchilarga an’anaviy moliya institutlari ishtirokisiz kreditlash, steyking, reysteyking va savdo xizmatlarini taklif qilish orqali tobora ommalashib bormoqda. DeFI’ga kiritilgan mablag‘larning umumiy miqdori allaqachon 192 milliard dollardan oshdi va o‘sishda davom etmoqda. Shuni ta’kidlash kerakki, barcha mablag‘larning taxminan 70 foizi Ethereum blokcheynida joylashgan.
• Yangi NFT protokollari. Mutaxassislar NFT bozorining qayta yuksalishini yangi protokollarning ishga tushirilishi bilan kutmoqdalar. Bu protokollar NFT qayta sotishdan olinadigan royalti imkoniyatlarini kengaytiradi, shuningdek, sana, harorat, joylashuv va boshqa oflayn ma’lumotlarga bog‘liq holda NFT xususiyatlarini o‘zgartirish imkonini beradi deb taxmin qilinmoqda. Bundan tashqari, ERC-1155 protokoli bir shartnomada o‘zgaruvchan va o‘zgarmas tokenlarni birlashtirish imkonini yaratadi. Ushbu yangiliklarning barchasi allaqachon yangi GameFi loyihalari va yangi avlod Web3-o‘yinlarining bir qismiga aylanmoqda.
• Tartibga solish. AQSh kriptovalyuta bozorining asosiy nazoratchilik rolini saqlab qolmoqda va butun dunyo bo‘ylab institutsional investorlarning kriptovalyutaga bo‘lgan umumiy munosabatini belgilab kelmoqda. Raqamli aktivlarni tartibga solish siyosatidagi o‘zgarishlar butun kripto sanoatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi, bu esa o‘z navbatida tokenlar qiymatiga ham ta’sir ko‘rsatadi.

Bular kriptovalyuta qiymatiga ta’sir qiluvchi asosiy omillardir. Shuningdek, boshqa trendlarga ham e’tibor qaratish lozim:

​

Yangi ish boshlagan kripto-investorlar uchun tavsiyalar

• Bozor yetakchilarini tahlil qilishda diqqatingizni jamlang. Kapitallashuvi kichik bo‘lgan, ammo "portlashi" mumkin bo‘lgan kriptovalyutalarga sarmoya kiritish juda murakkab va xavfli vazifadir. Bunday yondashuv sohani chuqur o‘rganishni talab etadi. Shu sababli, yangi sarmoyador avvalo uzoq muddatli istiqbolda yaxshi foyda keltirishi mumkin bo‘lgan kapitallashuv va likvidlik hajmi bo‘yicha top-10 talikdagi bir nechta yetakchi tokenlarga e’tibor qaratishi lozim.
• Kredit yelkasidan foydalanmang. Bir qarashda marjinal savdo yangilar uchun yaratilgandek tuyulishi mumkin. Biroq, shuni yodda tutingki, kredit yelkasi — bu boshqalarning puli va aktivlaridir. Yelkadan to‘g‘ri foydalanish orqali yuqori foyda olish mumkin, ammo yangi boshlaganlarga bu instrument barcha mablag‘larni tezgina yo‘qotishga yordam beradi.
• Sarmoya kiritish uchun eng yaxshi kriptovalyutalarni tanlashda o‘z mezonlaringizni belgilang. Risk darajangiz va kutilayotgan daromadni hisobga olgan holda investitsiya strategiyasini ishlab chiqing. Sarmoya kiritish ufqini aniqlang.
• O‘rta muddatli — 2025-yil. Uzoq muddatli — bir yil va undan ortiq. Kriptovalyutani faqat strategiyangizda belgilangan qoidalarga muvofiq tanlang.
• Investorning kundaligini yuriting. Bu sizni shoshma-shosharlik bilan qaror qabul qilishdan asraydi. Kundalikda har bir tranzaksiyangiz va qabul qilgan har bir qaroringizni qayd eting. Qaysi tangalar? Amal qilish muddati? Nima qilyapsiz? Qanday sababga ko‘ra? O‘sha paytda nimani his qilyapsiz? Bularning barchasini hisobga oling va sarmoyalash faoliyatingiz yanada ongli, kamroq impulsiv va xavfli, natijada esa yanada daromadli bo‘ladi.
• Loyihaning texnik qismini o‘rganing. Loyihaning texnik hujjatlari, jamoasi, yo‘l xaritasi, rasmiy veb-sayti va ijtimoiy tarmoqlarini sinchiklab o‘rganishdan erinmang. Har bir tafsilot muhim o‘rin tutadi. Agar loyihaning o‘ziga xos xususiyatlarini tushunmasangiz, jamoa haqida ma’lumot topa olmasangiz yoki hujjatlar e’tiborsiz, xatolar bilan va aniq bo‘lmagan holda yozilgan bo‘lsa, investitsiya kiritishdan voz kechganingiz ma’qul.
• Tajribali investorni, undan ham yaxshisi, shunday odamlar guruhini toping. Jamoaviy investitsiya qilish, tafsilotlarni chuqurroq tushunishga yordam beradi. Sizda boshqalarning xatolaridan saboq olish va ular uchun o‘z mablag‘ingiz bilan to‘lamaslik imkoniyati bo‘ladi. Ustozdan o’rganib savdo qilishni va bitimlarni ko‘r-ko‘rona nusxalashni bir-biridan ajrata olish juda muhim. Ikkinchi holatda hech narsa o‘rganmaysiz va boshqalarning xatolarini takrorlash xavfi bor.
• Yo‘qotishga qurbingiz yetmaydigan narsaga sarmoya kiritmang. Bu juda oddiy, ammo nihoyatda muhim tavsiya. Kriptovalyuta eng xavfli moliyaviy instrumentdir. Ushbu maslahatga amal qilsangiz, ruhiy muvozanatni saqlash, xatolardan va og‘ir hayotiy vaziyatlardan qochish osonroq bo‘ladi.

​

Uzoq muddatli investitsiya uchun eng yaxshi kriptovalyutalar

1. Bitkoin (BTC) — kapitallashuvi bo‘yicha dunyodagi eng yirik kriptovalyuta, bozorda birinchi va eng mashhurdir. Uning harakati hali hamon butun kripto-sanoatining kayfiyatini belgilaydi. O’zidan ancha ilg‘or, arzon va mahsuldor raqobatchilari bo’lishiga qaramay, Bitkoin uzoq muddatli istiqbolda yetakchilikni saqlab kelmoqda.
2. Ethereum (ETH) — kapitallashuvi bo‘yicha ikkinchi kriptovalyuta. Efir ko‘p milliard dollarlik DeFi loyihalari uchun markazlashtirilmagan platforma va asosiy infratuzilma standartiga aylandi. Ehtimol, Efir doimo Bitkoinning soyasida qolar, ammo u o‘z o‘rnini mustahkam egallagan va hech kimga yon bermoqchi emas. Ethereum rivojlanishidagi asosiy voqealardan biri PoS konsensusiga o‘tish bo‘ldi, buning natijasida loyihaning butun tokenomikasi deflyatsion xususiyat kasb etdi. ETHga talab o‘sishda davom etmoqda, taklif esa qisqarmoqda. Bu uzoq muddatli istiqbolda uning narxi o‘sishi uchun ideal sharoitdir.
3. Solana (SOL) — bu tangа kapitallashuv bo‘yicha yetakchi beshlikning eng ilg‘ori hisoblanadi. Blokcheynning yuqori tezligi va ko‘lamdorligi, tranzaksiyalarning arzonligi, ekotizimning tez rivojlanishi va NFT va mem-koinlar orasida muxlislar armiyasi. Bularning barchasi tokenga bo‘lgan doimiy talabni keltirib chiqaradi va uning narxining barqaror o‘sishiga imkoniyat yaratadi.
4. Binance Coin (BNB). Binance kriptovalyuta birjasi ko‘p yillar davomida bozorda yetakchi bo‘lib kelmoqda. Ekotizimni rivojlantirishga faol investitsiyalar, startaplarni qo‘llab-quvvatlash va tokenlarni yoqishning deflyatsion modeli mavjud. Bularning barchasi tokenlarga bo‘lgan talabni qo‘llab-quvvatlaydi va yangiliklardagi salbiy kayfiyat hamda bozordagi ayiqsimon kayfiyatga qaramay, narxning o‘z mavqeini saqlab qolishiga imkon beradi. Rivojlangan DeFi infratuzilmasi tufayli BNBni birjaning o‘zida ham, ko‘plab dApp’larda ham steyklash va shu bilan birga qo‘shimcha passiv daromad olish mumkin.
5. Toncoin (TON). Ushbu token, ehtimol, yuqorida sanab o‘tilgan barcha aktivlar orasida eng tez o‘sishni ko‘rsatdi — uning egalari so‘nggi olti oy ichida 3 baravardan ko‘proq boyishdi. TON eng yaxshi kriptovalyutalar orasida “qora ot” sifatida namoyon bo’lmoqda va eng xavfli investitsiyalardan biri bo‘lib qolmoqda.

Xulosa

Kriptovalyuta sanoati to‘xtovsiz taraqqiy etmoqda. Barchaga tanish bo‘lgan va o‘zini oqlagan loyihalar yosh, biroq texnik jihatdan ancha mukammal blokcheynlar bilan raqobatlashishga majbur bo‘lmoqda. Bu holat investorlarga anchagina foyda ko‘rish imkoniyatini yaratsa-da, qo‘shimcha xavf-xatarni ham keltirib chiqarmoqda.

Bozor doimo o‘zgarib turadi, shu sababli qaysi kriptovalyutaga sarmoya kiritish yoki kiritmaslik kerakligini hech bir mutaxassis aniq ayta olmaydi. Sharhda ko‘rib chiqilgan kriptovalyutalar 2025-yilda yuqori o‘sish imkoniyatiga (potensialiga) ega. Biroq, sarmoya kiritayotganda siz bozor trendlarini, soha yangiliklarini va aniq loyihalarni uzluksiz kuzatib borishingiz lozim. Faqat sizning intizomingiz va tirishqoqligingiz, sanoatni, bozorni, loyihalarni chuqur o‘rganishingiz hamda e’tiborli bo‘lishingiz uzoq muddatli istiqbolda natija beradi.